Kalendarium
Kronika Polski na morzu 1918-1939 / Krzysztof Chalimoniuk
| Data | Wpis |
|---|---|
Niedziela | Zakończył się zorganizowany przez Związek Zawodowy Transportowców strajk robotników portowych i marynarzy "Żeglugi Polskiej". |
Niedziela | Statek "Kpt. Kosko" pod dowództwem E. Ruszczyńskiego wyruszył z Gdyni do portu Nampho. Rejs ten zapoczątkował stałą obsługę portów KRLD. |
Niedziela | Ukończenie budowy nowego budynku Kapitanatu Portu w Gdyni, zwanego początkowo Domem Pilotów. Jego kierownikiem został Gustaw Kański. |
Poniedziałek | Do prowizorycznego portu w Gdyni zawiną pierwszy statek, był to przewożący emigrantów francuski parowiec "Kentucky. |
Czwartek | Połączone komisje sejmowe: Morska i Przemysłu i Handlu, uchwaliły rezolucję, w której zaproponowały przekazanie budowy portu firmie prywatnej. Domagano się ustalenia konkretnego terminu zakończenia budowy, czasowego zaniechania inwestycji w porcie gdańskim i skierowania całego ruchu emigracyjnego do portów polskiego obszaru celnego. |
Wtorek | Sejm zobowiązał rząd do podjęcia wszelkich środków natury prawnej i finansowej w celu przyśpieszenia budowy poru w Gdyni. |
Piątek | Powstało przedsiębiorstwo "Żegluga Bałtycka" - Towarzystwo zo.o. w Gdyni. Udziałowcami byli mi.n.: Rajmund Stodolski, właściciel dóbr Edmund Unruh, dyrektor Jan Arnicki z Gdańska i radca dyrekcji kolei w Gdańsku Stanisław Bobrucki. |
Piątek | Zawarcie między rządem polskim a spółką pod nazwą Konsorcjum Francusko-Polskie dla Budowy Portu w Gdyni umowy o budowie portu w Gdyni. |
Piątek | Przeniesienie Dowództwa Floty z Pucka do Gdyni. |
Piątek | Zawarcie z Konsorcjum Francusko-Polskim, prowadzącym budowę portu w Gdyni, dodatkowej umowy, w której przewidywano zakończenie budowy portu do 1929 r. |
Środa | Rozpoczęcie budowy nowej linii kolejowej, tzw. magistrali węglowej, która omijając terytorium Wolnego Miasta Gdańska docierała do Gdyni. |
Środa | Nadanie Gdyni praw miejskich. |
Niedziela | Komisja Rozbudowy Miasta Gdyni na pierwszym posiedzeniu zatwierdziła plan zabudowy miasta opracowany przez Adama Kuncewicza. |
Czwartek | Rada Miejska w Gdyni podjęła uchwałę upoważniającą magistrat do wybudowania w Gdyni stoczni jako przedsiębiorstwa państwowego. |
Czwartek | Podniesienie bandery na pierwszych pięciu bliźniaczych trampach zakupionych przez państwowe towarzystwo Żegluga Polska". Były to parowce" "Wilno" dowodzony przez Mamerta Stankiewicza, "Poznań" dowodzony przez Stanisława Łabędzkiego, "Kraków" dowodzony przez Wacława Niewiarowicza, "Toruń" dowodzony przez Munzela i "Katowice" dowodzony przez Tadeusza Bramińskiego. |
Poniedziałek | Ministerstwo Przemysłu i Handlu zawarło umowę ze Związkiem Kopalń Górnośląskich "Robur". "Robur" wydzierżawił na 35 lat nabrzeże i plac w porcie gdyńskim i zobowiązał się do zainstalowania urządzeń do przeładunku węgla. |
Piątek | Rozporządzeniem Rady Ministrów powołano do życia przedsiębiorstwo państwowe "Żegluga Polska". Już od początków roku statki tego towarzystwa przewoziły ładunki masowe, głównie węgiel do portów Skandynawii. Dyrektorem przedsiębiorstwa został Julian Rummel. Powołano także Radę Administracyjną Towarzystwa w składzie: Gabriel Chrzanowski, Władysław Gieysztor, Antoni Olszewski, Cyryl Ratajski, Mariusz Zaruski, Julian Rummel. |
Środa | Weszło w życie rozporządzenie Prezydenta RP w sprawie rozbudowy i rozwoju gospodarczego Gdyni i portu. Na podstawie tego rozporządzenia przedsiębiorstwa przemysłowe i handlowe mogły być zwolnione od podatku przemysłowego na 15 lat, a od podatku od nieruchomości na 25 lat. |
Czwartek | Rozpoczęły pracę Warsztaty Portowe Marynarki Wojennej. |
Wtorek | Wiec robotników budowlanych, portowych i marynarzy. Edmund Guziałek domagał się m.in. organizowania klasowych związków zawodowych, ustanowienia ośmiogodzinnego dnia pracy i wprowadzenia nowej ustawy żeglarskiej. |
Wtorek | Otwarcie przy nabrzeżu indyjskim w Gdyni Zakładów "Łuszczarnia Ryżu Wasserberger i S-ka". |
Niedziela | Polski Bank przemysłowy SA we Lwowie, współdziałając przy założeniu Konsorcjum Francusko-Polskiego, otworzył odział w Gdyni. Był to pierwszy bank prywatny w Gdyni. |
Poniedziałek | Powstał Oddział Morski Związku Zawodowego Transportowców (ZZT). |
Poniedziałek | Rozpoczął się zorganizowany przez Związek Zawodowy Transportowców strajk robotników portowych i marynarzy "Żeglugi Polskiej". Zakończył się 2 listopada 1928 r. |
Poniedziałek | W Zatoce Botnickiej zatonął statek Robur II". Załogę uratowano. |
Piątek | Powstało Zjednoczenie Zakładów Rybnych (ZZR), którego dyrektorem został J. Sztremer. |
Piątek | Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni przekazała armatorowi radzieckiemu statek "Alupka" - pierwszy z serii (typu B-14) trawlerów opalanych mazutem. W tym samym roku przekazano PPiUR "Odra" trawler "Bystrzyca" tego samego typu. |
Niedziela | Do Gdyni wpłynęły trawlery, których załogi opuściły samowolnie łowiska na Morzu Północnym, chcąc przyspieszyć podpisanie umowy zbiorowe, która przestała obowiązywać 1 marca 1957 r. Po spotkaniu z dyrektorem generalnym MŻiGW Józefem Kulikowskim rybacy wrócili na łowiska. Na spotkaniu Kulikowski obiecał rybakom podwyżkę płac. Po tym Wkrótce po tym Kulikowski został odwołany przez prezesa Rady Ministrów, który ponadto awansował, uzyskując nominację na wiceministra. |
Piątek | Na wniosek Komisji Rehabilitacyjnej Marynarki Wojennej uwolniono od winy i kary czterech wyższych oficerów skazanych w procesie 6 marca 1950 r. Zrehabilitowano kadm. Adama Mohuczego (pośmiertnie), kmdr. Władysława Sakowicza (pośmiertnie), kmdr. Hilarego Sipowicza i kmdr. Konstantego Siemaszkę. |
Piątek | Flagowy statek PMH "Batory" pod dowództwem Tadeusza Meissnera wrócił na szlak atlantycki i wyruszył w swój pierwszy rejs na nowo utworzoną linię Gdynia - Montreal. |
Wtorek | Powstała rada Państwowych Przedsiębiorstw Rybołówstwa Morskiego w Gdyni, pełniąca funkcję Komisji Porozumiewawczej przedsiębiorstw. Na jej inauguracyjnym posiedzeniu wybrano przewodniczącego L. Oleszkiewicza i sekretarza Zdzisława Muszyńskiego. |
Niedziela | Statek "Kiliński" dowodzony przez C. Pawłowicza wypłynął z Gdyni do Bangkoku. Podróż ta inaugurowała obsługę linii wschodnioazjatyckiej PLO, powstałej z podzielenia linii dalekowschodniej na linię południowoazjatycką i linię wschodnioazjatycką (do portów Tajlandii). |
Czwartek | Dolatowski Augustyn otrzymał nagrodę naukową miasta Gdyni za całokształt pracy nad zagadnieniami medycyny morskiej. |
Sobota | Zespół pracowników CLRP w Gdyni pod przewodnictwem dyrektora Jerzego Majewskiego ukończył pierwszą w Polsce próbną produkcję płynnej paszy z ryb nazywanej "silorybem". |
Sobota | W Stoczni im. Komuny paryskiej w Gdyni odbyła się narada, podczas której zaakceptowano plany rozwoju stoczni. Przewidziano w nich m.in. budowę 2 suchych doków o nośności 65 tys. t i 100 tys. t. |
Niedziela | Motorowiec "Kiliński" wypłynął z zainstalowanym prototypem polskiego radaru nawigacyjnego, wykonanym przez zakłady Radiowe im. Marcina Kasprzaka w Warszawie. |
Piątek | Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni PLO drobnicowiec "Monte Cassino", pierwszy z serii typu B-51. |
Środa | Radziecki statek "Michał Kalinin" wypłynął na Antarktydę. Odpłynęło na nim również 7 Polaków udających się do stacji "Oaza" na Antarktydzie. |
Środa | Po raz pierwszy w dziejach polskiego rybołówstwa morskiego rozpoczęły się połowy na łowiskach afrykańskich. W rejs połwowy wypłynął trawler rybacki "Jan Turlejski" pod dowództwem Wiktora Gorządka. |
Piątek | Nagrody miasta Gdyni otrzymali: Kazimierz Demel i Bolesław Kasprowicz za prace naukowe. |
Wtorek | Dwuosobowa ożaglowana szalupa "Chatka Puchatka" dowodzona przez Jerzego Tarasiewicza ukończyła rejs rozpoczęty 8 sierpnia 1958 r. trasą Gdynia - kanały i rzeki Francji - Morze Śródziemne - Indie Zachodnie. |
Środa | Statek Szkolny "Dar Pomorza" w drodze powrotnej z rejsu szkoleniowego przywiózł z W. Brytanii sztandar Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni. Zwrot stał się możliwy dzięki wyrażeniu zgody przez Leonarda Możdżeńskiego na przekazanie go do kraju. Wywiózł on sztandar we wrześniu 1939 r. |
Wtorek | Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni przekazała PŻM drobnicowiec "Goplana", pierwszy z serii typu B-57/1. |
Poniedziałek | W Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni zwodowano pierwszy z serii 11 statków dla Indonezji - motorowiec "Rambutan". |
Piątek | Z Gdyni wypłynął motorowiec "Monte Cassino", otwierając obsługę nowej linii arabsko-perskiej. |
Sobota | Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni przekazała PLO chłodnicowiec "Wolin", pierwszy z serii typu B-513. |
Środa | Otwarcie dla publiczności okrętu-muzeum "Burza" w Gdyni. |
Poniedziałek | W Stoczni Marynarki Wojennej w Gdyni zakończono prace przy budowie pierwszego w Polsce jachtu z plastyku typu "Topaz". Konstruktorami byli: Zbigniew Milewski i Mieczysław Pluciński. |
Sobota | Gdynię opuścił statek badawczy MIR "Birkut", który wyruszył na pierwszą polską wyprawę naukowa na wody Afryki. Wyprawą kierował Feliks Chrzan. |
Sobota | Do Gdyni przyjechała grupa indonezyjskich inżynierów i robotników stoczniowych w celu odbycia szkolenia w Stocznia Remontowych w Gdańsku i Gdyni. |
Sobota | Zakończenie pierwszego w historii polskiego rybołówstwa morskiego 5 miesięcznego kursu dla kapitanów żeglugi wielkiej. Był on zorganizowany przez Ośrodek Szkolenia Zawodowego MŻ w Gdyni, Dyplomy kapitanów żeglugi wielkiej rybołówstwa morskiego otrzymało 24 absolwentów a dyplomy mechaników I klasy 20 osób. |
Wtorek | W Stoczni Marynarki Wojennej w Gdyni zbudowano pierwsze łodzie patrolowe typu morskiego dla Milicji Obywatelskiej. |
Sobota | Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni przekazała PPDUiR "Odra" trawler "Miedwie", pierwszy z serii typu B-20. |
Niedziela | W PSM w Gdyni rozpoczęły się zajęcia na Studium Zaocznym dla Marynarzy. Kierownikiem studium został Wieńczysław Kon. |
Poniedziałek | Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni przekazała armatorowi radzieckiemu zbiornikowiec "Ogre" - pierwszy z serii B-74/I. |
Piątek | Zespół Rzeczoznawców Oceny Projektów Inwestycyjnych MŻ zatwierdził propozycje budowy serii 5 drobnicowców dla linii północnoamerykańskiej PLO. Budowała je Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni. |
Sobota | Dwa kutry rybackie, zbudowane dla Kuby przez Gdyńską Stocznię Remontową, wyszły z hawany w pierwszy rejs łowczy. |
Sobota | Z 10-dniowego rejsu po Bałtyku powrócił do Gdyni motorowiec "Aranda" - statek badawczy Instytutu Badań Morza w Helsinkach, na którym badania fizyko-chemiczne prowadzili fińscy i polscy naukowcy. |
Środa | Przekazanie do eksploatacji największej inwestycji przemysłu okrętowego - suchego doku w Stoczni im. Komuny paryskiej w Gdyni. W doku położono stępkę pod statek "Francesco Nullo", pierwszy B-41 o nośności 11600 t. |
Niedziela | W Gdyni odbyło się podniesienie bandery na okręcie podwodnym przekazanym Polskiej Marynarce Wojennej przez ZSRR. Okręt otrzymał nazwę "Orzeł" dla upamiętnienia bohaterskiej załogi ORP "Orzeł". |
Środa | W Stoczni im. Komuny Paryskiej przekazano do eksploatacji drugi suchy dok. |
Sobota | Stocznia im. Komuny Paryskiej zwodowała a zamówienie PŻM pierwszy statek do przewozu owoców i jarzyn - motorowiec "Boginka" o nośności 600 t. |
Sobota | W Gdyni otwarto pierwszą sesję poświęconą historii Marynarki Wojennej po 1945 r. |
Wtorek | Podniesienie bandery na statku "Horyzont", pierwszym statku Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni. |
Środa | Instytut Medycyny Morskiej otrzymał pierwsze dwa etaty dla socjologa i psychologa, którzy zajęli się badaniami pracy i życia marynarzy na statkach. |
Poniedziałek | Rozpoczęła pracę 500-tonowa suwnica w Stoczni im. Komuny Paryskiej. Było to największe urządzenie podnośne w polskich stoczniach. |
Poniedziałek | W uroczystej oprawie odbyło się w Gdyni podniesienie bandery na zbudowanym w Stoczni im. Komuny Paryskiej motorowcu PLO "Major Sucharski". Statek udał się w rejs do Australii via Kanał Panamski. Było to pierwsze w historii polskiej żeglugi przejście tym szlakiem wodnym. |
Poniedziałek | W Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni wręczono dyplomy pierwszym 140 absolwentom z tytułem inżyniera. |
Niedziela | Trawler-przetwórnia "Vega" należący do PPDiUR "Dalmor", wyruszył z wód Labradoru na wody Alaski i Aleutów, w rejon dotychczas nie eksploatowany przez polskie rybołówstwo. |
Niedziela | Z okazji 30-lecia PRL Rada Państwa odznaczyła orderem Sztandaru I klasy między innymi: Wyższą Szkołę Morską oraz Stocznię im. Komuny Paryskiej. |
Czwartek | Uniwersytet Gdański nadał Eugeniuszowi Kwiatkowskiemu tytuł doktora honoris causa nauk ekonomicznych. Promotorem był Bolesław Kasprowicz. |
Niedziela | Polskie Linie Oceaniczne przekazały Liceum Morskiemu w Gdyni motorowiec "Edward Dembowski". Po przebudowie przeznaczono go na pomieszczenia dla 240 uczniów, sale wykładowe, warsztaty itp. |
Środa | W Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni zwodowano prototypowy trawler-przetwórnię typu B-417 o nośności 1520 t zamówiony przez PPDiUR "Odra". |
Sobota | Przekazano do eksploatacji pierwszą w Polsce podwodną wieżę wiertniczą "Geonur" konstrukcji A. Dębskiego zbudowaną pod egidą Polskiego Towarzystwa Nauk o Ziemi. |
Wtorek | PPDiUR "Dalmor" odłowiło 2 mln t ryb od czasu rozpoczęcia działalności w 1946 r. |
Piątek | W Stoczni Komuny Paryskiej w Gdyni zwodowano największy z dotychczas budowanych w Polsce statków - statek typu OBO o nośności 116 tys. t. |
Sobota | Pomiędzy PLO a konferencją żeglugową Indie - Pakistan - Bangladesz zawarto porozumienie, na mocy którego PLO stały się jej członkiem. W wyniku tego porty polskie, tak jak porty zachodnioeuropejskie, zostały po raz pierwszy włączone do jednolitego międzynarodowego systemu konferencyjnych centralnie sterowanych przewozów. |
Piątek | W Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni zawarto pierwszy gazowiec typu LPG przeznaczony dla armatora szwedzkiego. |
Czwartek | W Gdyni podniesiono banderę na nowym okręcie szkolnym WSM - ORP "Wodnik". |
Sobota | Dyrektor naczelny PLO Stanisław Bejger został odznaczony za zasługi dla rozwoju gospodarki morskiej Orderem Sztandaru Pracy II klasy. |
Poniedziałek | Opuszczenie bandery na okręcie - muzeum "Burza". W ciągu 16 lat okręt zwiedziło blisko 3 750 tys. osób. |
Czwartek | ORP"Wodnik" wyruszył z Gdyni pod dowództwem kadm. Witolda Glińskiego w rejs na drugą półkulę. Było to drugie przejście polskiego wojennego okrętu szkolnego przez Atlantyk. Pierwszym był rejs ORP "Iskra" do Newport w Stanach Zjednoczonych AP w 1930 r. |
Sobota | W Stoczni im. Komuny Paryskiej zwodowano statek typu "Panamax", największą i najdłuższą (251, 15 m) jednostkę spośród budowanych w Polsce. |
Piątek | Rozpoczął się I Kongres Kultury Morskiej zorganizowany przez Stowarzyszenie Działaczy Kultury Morskiej. |
Czwartek | Wręczono nagrody ministra handlu zagranicznego i gospodarki morskiej: Marii i Andrzejowi Szypowskim za album Gdynia i D.Z. Kosedom za projekt pomnika Józefa Conrada-Korzeniowskiego. |
Sobota | Zmiana nazwy mieszanego przedsiębiorstwa Chińsko-Polskie Towarzystwo Maklerów Okrętowych "Chipolbrok" na Chińsko-Polskie Towarzystwo Okrętowe "Chipolbrok". |
Sobota | Rozpoczęcie działalności polsko-singapurskiej spółki agencyjnej "Baltic Far East Shipping" w Singapurze, powołanej do obsługi statków PLO oraz akwizycji ładunków w tym porcie i portach Malezji. |
Wtorek | Na Nabrzeżu Pomorskim w Gdyni oddano do użytku dworzec pasażerski Żeglugi Gdańskiej. |
Sobota | W Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni zwodowano statek typu OBO "Marszałek Żukow" (nośność 195 tys. t). W statku tym zawarta była 3-milionowa tona nośności statków zbudowanych w tej stoczni od 1951 r. |
Wtorek | Otwarcie przez PLO linii południowego Pacyfiku - z Gdyni wypłynął m/s "J. Wybicki" dowodzony przez kpt. ż.w. P. Pigłowskiego. |
Czwartek | W WSM w Gdyni odbyło się V międzynarodowe sympozjum z socjologii morskiej - Humanizacja pracy na statkach morskich. |
Sobota | Odbyło się I Walne Zgromadzenie Stowarzyszenia Kapitanów Żeglugi Wielkiej. Przewodniczącym został Leszek Górecki, a jego zastępcą Zygmunt Batko i Tadeusz Przeor. |
Niedziela | Gdynię opuścił zaczarterowany przez PAN statek szkolno-towarowy "Antoni Garnuszewski", który wyruszył w półroczny rejs na wody Antarktydy, z 73-osobową ekipą z PAN i 38 studentami WSM na pokładzie. |
Sobota | W porcie wojennym odbyło się uroczyste opuszczenie bandery na okręcie szkolnym "Iskra". Trzymasztowy szkuner, zbudowany w roku 1917, zakupiony w roku1926 dla Polskiej Marynarki Wojennej i przebudowany w 1927 roku na okręt szkolny, w służbie pod polską bandera przebył około 250 tys. Mm w rejsach szkoleniowych. |
Czwartek | Wobec niepowodzeń przy przy wdrażaniu na skalę przemysłową uzyskiwania aktywnego białka spożywczego z ryb, minister handlu zagranicznego i gospodarki morskiej zarządził reorganizację Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Białka Spożywczego w Gdyni i podporządkował go dyrektorowi Morskiego Instytutu Rybackiego. |
Sobota | Ludność Gdyni osiągnęła 225 tys. osób (w 1970 r. 191 tys. osób). Powierzchnia miasta - po włączeniu w jego obręb terenów wiejskich - wynosiła 1975 r. - 124 km2 (w 1970 r. - 71 km2). |
Gdyńskie Kalendarium
Rocznik Gdyński © 2018